Najniższa góra w Koronie Gór Polski

Najniższa góra w Koronie Gór Polski, Łysica, często jest pierwszym celem osób rozpoczynających swoją przygodę z górskimi wędrówkami. Jej stosunkowo niewielka wysokość, łatwy dostęp i ciekawa historia sprawiają, że to doskonały wybór dla początkujących zdobywców Korony Gór Polski. Czy pokazuje trekking po prawdziwych górach? Raczej nie, ale to świetny sposób na start.

Najważniejsze informacje:

• Najniższy szczyt w Koronie Gór Polski – 614 m n.p.m.

• Położona w Górach Świętokrzyskich, w Świętokrzyskim Parku Narodowym

• Łatwa trasa, dobra na rodzinny wypad lub start przygody z górskimi wyprawami

• Bogata historia, legenda o czarownicach i świętych miejscach

• Szlak prowadzi przez malowniczy las jodłowo-bukowy

Czy łysica to faktycznie góra?

Choć wysokość Łysicy – 614 m n.p.m. – może nie robić wielkiego wrażenia w porównaniu do tatrzańskich szczytów, to z punktu widzenia geografii spełnia wszystkie kryteria uznania jej za górę. Znajduje się w paśmie Gór Świętokrzyskich, jednym z najstarszych w Polsce, które powstały już w paleozoiku. Co więcej, Łysica jest najwyższym szczytem Pasma Łysogór – jednego z najważniejszych w całym regionie.

Geograficznie rzecz biorąc, definicja góry nie opiera się wyłącznie na wysokości bezwzględnej. Liczy się także względna wysokość nad otaczającym terenem, rzeźba i położenie geologiczne. Łysica spełnia te wymagania i jest uznawana oficjalnie za górę, co potwierdza jej obecność w Koronie Gór Polski – zestawieniu najwyższych szczytów każdego z głównych pasm górskich w Polsce.

Czy łysica jest dobra na początek zdobywania korony gór polski?

Tak, Łysica to świetny wybór na początek przygody z Koroną Gór Polski. Trasa prowadząca na szczyt zaczyna się w Świętej Katarzynie i ma około 2 km długości w jedną stronę. Cała wycieczka, nawet z postojami na zdjęcia i odpoczynek, zajmuje przeciętnie 1,5 do 2 godzin. Szlak jest dobrze oznaczony, a podejście niezbyt strome, choć miejscami kamieniste – warto mieć dobre buty trekkingowe.

To dobry test kondycji i sprzętu przed trudniejszymi wyprawami w wyższe góry, takie jak Babia Góra czy Śnieżka. Co więcej, przez to, że trasa jest krótka i prowadzi przez las, można ją zrealizować nawet przy gorszej pogodzie – choć warto pamiętać, że szczyt Łysicy jest częściowo odsłonięty i może tam wiać. Idealnie nadaje się także na wycieczkę rodzinną z dziećmi.

Przebieg szlaku na łysicę i atrakcje po drodze

Najpopularniejszy szlak na Łysicę rozpoczyna się w miejscowości Święta Katarzyna, tuż obok klasztoru sióstr bernardynek. Na początku trzeba wykupić bilet wstępu do Świętokrzyskiego Parku Narodowego (aktualnie to kilka złotych za osobę dorosłą). Szlak wiedzie przez las jodłowo-bukowy, charakterystyczny dla Gór Świętokrzyskich.

W trakcie marszu mijamy tzw. Źródełko św. Franciszka – miejsce kultu, do którego przypisuje się uzdrawiające właściwości. Dalej wędrujemy przez gołoborze – rumowisko skalne będące znakiem rozpoznawczym tego pasma. Po drodze można spotkać tablice edukacyjne oraz ciekawe formacje geologiczne. Na samym szczycie Łysicy znajduje się drewniany krzyż i tablica informacyjna. Warto też wiedzieć, że nieco dalej znajduje się drugi wierzchołek – Agata, o niemal tej samej wysokości.

Legenda i historia o Łysicy

Łysica, jak i całe Łysogóry, są silnie związane z polską mitologią i legendami. W czasach pogańskich znajdowało się tam miejsce kultu – na sąsiednim szczycie Łysej Góry (Łysiec) miał znajdować się ośrodek kultu słowiańskiego boga Świętowita. To stamtąd wzięła się legenda o sabatach czarownic, które miały zlatywać się na te góry w noc świętojańską.

Łysica jako góra sąsiadująca z Łysą Górą, również została owiana aurą tajemnicy. Choć dziś to miejsce przede wszystkim rekreacyjne, jego przeszłość jest mocno zakorzeniona w duchowości regionu. Przez wieki była punktem pielgrzymkowym, a obecnie stanowi część Świętokrzyskiego Szlaku Archeo-Geologicznego.

Czy są jakieś zagrożenia lub trudności?

Choć Łysica jest uznawana za jedną z najłatwiejszych gór w Koronie Gór Polski, nie oznacza to, że nie należy zachować ostrożności. Nawierzchnia szlaku w kilku miejscach jest kamienista, szczególnie przy podejściu na szczyt. W deszczowe dni może być ślisko. Warto mieć odpowiednie obuwie trekkingowe, nawet jeśli trasa wydaje się krótka i łatwa.

Drugim aspektem, o którym warto pamiętać, jest pogoda. Góry Świętokrzyskie są niższe niż Tatry, ale nie oznacza to, że nie może tam być zimno, mokro czy wietrznie – nawet latem. Szczególnie szczyt Łysicy może być przewiewny, co przy braku ciepłej odzieży może być nieprzyjemne. Dodatkowo, mimo niskiego ryzyka zagubienia się, warto mieć ze sobą mapę lub aplikację z nawigacją turystyczną.

Praktyczne informacje dla turystów

Wejście na teren Świętokrzyskiego Parku Narodowego jest płatne – aktualne ceny najlepiej sprawdzić na stronie parku. Parking w Świętej Katarzynie jest płatny, ale ogólnodostępny. W miasteczku znajdują się bary, sklepy i miejsca noclegowe, co czyni to miejsce wygodną bazą wypadową.

Latem warto wybrać się na szlak rano lub późnym popołudniem, bo w południe może być tłoczno. Po wejściu i zejściu z Łysicy warto odwiedzić klasztor sióstr bernardynek, który ma bogatą historię i ciekawe muzeum. Alternatywnie, można połączyć wyprawę z wejściem na Łysą Górę, oddaloną o kilkanaście kilometrów, tworząc tym samym pełniejszy obraz Gór Świętokrzyskich.

Uwaga: Zimą trasa może być oblodzona, więc mimo niskiego poziomu trudności, zaleca się raki turystyczne lub raczki. Parkowanie „na dziko” w pobliżu szlaku jest karane mandatami – korzystaj tylko z wyznaczonych parkingów.

Łysica to świetna propozycja na pierwszy krok w stronę Korony Gór Polski – idealna dla osób początkujących, rodzin i tych, którzy szukają górskiej przygody bez wielkiego wysiłku. Mimo niewielkiej wysokości, oferuje wiele wrażeń i wprowadza w świat polskich gór z klimatem i historią.