Polski | Angielski | Skrót używany w żeglarstwie | Kolor światła nawigacyjnego | Dlaczego właśnie tak?* |
|---|---|---|---|---|
| Lewa burta (patrząc na dziób) | Port side | Port | Czerwone | Gdy średniowieczne statki miały ster (długie wiosło) przy prawej burcie, cumowano do nabrzeża lewą burtą, czyli „stroną portu”, aby nie uszkodzić sprzętu sterowego. W XVI–XVIII w. mówiono larboard („lade‑board”, burta ładunkowa), lecz brzmieniowo myliło się ze starboard. W 1844 r. Royal Navy wprowadziła oficjalnie nazwę port – rozwiązując problem mylenia komend, a nazwa szybko przyjęła się na całym świecie. |
| Prawa burta (patrząc na dziób) | Starboard side | Starboard | Zielone | Od staroangielskiego steorbord („steer‑board”) – „burta sterowa”. W łodziach nordyckich sterowano długim wiosłem przy prawej burcie, bo większość ludzi jest praworęczna. Nazwa ewoluowała fonetycznie do starboard, ale sens – „strona ze sterem” – pozostał. |
* Międzynarodowa konwencja o zapobieganiu zderzeniom na morzu (COLREGs) przypisała tym burtom kolory świateł: czerwony (port) i zielony (starboard). Dzięki temu, widząc w nocy tylko barwę światła innego jachtu, sternik wie, którą burtą się zbliża i kto ma „prawo drogi”.
Oba terminy przetrwały epokę wioseł sterowych i dziś są standardem angielskiego nazewnictwa na wszystkich jachtach, od najmniejszych łodzi po statki handlowe.
